Toplu taşımacılık, kişisel araç kullanılmadan yapılan yolculukların tümü için kullanılan ulaşım sistemlerine verilen genel isimdir. Bu ulaşım sisteminde birden fazla yolcu taşınmakla, enerji tasarrufu yapılır. Toplu taşımacılık, şehir içi ve şehirlerarası olabilir. Toplu taşımacılık, genel olarak tren ve otobüs için kullanılsa da, havayolları, feribotlar ve dolmuşları da kapsamakta, halkın bir yerden başka bir yere ulaşımını sağlamayı amaçlamaktadır. Personel ve öğrenci taşımacılığı da özel sektörün toplu ulaşıma katkılarının bir göstergesidir.
Küresel ısınmanın nedenlerinden biri de araçlardan çıkan egzoz dumanlarıdır. Bu nedenle, insanlar toplu taşıma araçlarını daha çok kullanmalıdır. Toplu taşıma araçlarında daha çok insan taşındığı için kişi başına egzoz gazı üretimi azalır ve egzoz gazı kaynaklı kirliliğin azalması da sağlanacaktır.
Pandemi döneminde toplu taşıma
Pandemi döneminde kent içi hareketlilik, dünya genelinde %50 ila 90 oranında düştü. Türkiye’deki kent içi toplu taşıma talebinde ise ortalama %85-90 oranında bir düşüş yaşandı.
Mayıs 2020 itibariyle dünya genelinde yaklaşık olarak 3,9 milyar insanın karantinada yaşamasına neden olan COVID-19 salgını, kent içi ulaşım özelinde daha güvenli, daha çevreci toplu taşıma gibi diğer ulaşım türleriyle daha bütünleşik ve etkileşimli bir sistem oluşturma adına bir fırsat yarattı. 1970’li yıllardaki petrol krizi, birçok toplumda kriz sürecinde özel araç odaklı kent içi ulaşımın sorgulanmasına neden olurken sürecin sona ermesi ile birlikte birkaçı hariç hemen hemen bütün ülkeler kriz öncesi özel araçla seyahati merkeze alan ulaşım sistemlerine geri döndü. Bugün en güvenli ve sürdürülebilir kent içi ulaşım sistemlerine sahip ülkelere örnek gösterilen Hollanda ve Danimarka ise petrol krizi öncesi duruma geri dönmek yerine, insan odaklı sürdürülebilir ulaşımın geliştirilmesi için bir fırsat olarak kullandılar.
“Evde kal” çağrılarının yapıldığı, sokağa çıkma yasaklarının getirildiği birçok ülkede motorsuz ulaşım seçeneği olan bisikletli ulaşıma talep arttı. COVID-19’un yayıldığı Çin’in Wuhan şehrinde sokağa çıkma yasağının getirildiği 50 gün boyunca bisiklet paylaşım sistemleri ile yaklaşık 2,3 milyon yolculuk yapılmış, kiralama başına yapılan kilometre yüzde 69 artmıştır.